viernes, 27 de noviembre de 2009

Pukutay, [I]: taki 1, taki 3 de Eduardo Ninamango Mallqui,

Pukutay


[I]

1

Llaqtakunamansi yawar pukutay qina
nanay chayachkan.
Machu taitanchikunatas
qaparispa qayani
wasinchikta saqeychik
ñawpa apunchikunpa yawarninta
aparimuychik nispa.
Pachapi sonqonsi kunununchkan
chaynas mana wiksayuq machuypas katatan
kausay manaña tukuy rumi qina kaptin.
Usiapas chayna kaspas llaqtakunata waqtapayan
paratapas mana yajuyqta saqespa
uywakunapas chakrakunapas wañuchkan
sachakunapas qerispa urpi qinas
rapinkunata rapapaspa
pampaman
chakraman wichin
chay chakrakunas manaña waytarinqachu
kikin runa allapapi llinkupi
kikimpa kausaynin wañuynin ñaupamanta ruraspa
wañuchkaqa parapa weqenta mana sayanchintinqa.


3

Allpas manañas mosoqñachu
chaynas manaña ñoqanchikpachu
pillpintukunapa waqasqan pukiupis
urpikuna llakinta saqechkan.
Wauqe uyariy
manañas waqay punchauñachu
machu taintanchikunapa rimariyninta uyariy
orqumanpa kikin sonqumantas qaparimuchkanku
amaña anchata waqaychu
sonqonsi nanan
ritipi qapariq cundurpa qinas
sonqoy nanan
maynas pampa kuyaq turu
wañuyta munan chay pampan saqenantaqa
chaynas sonqoy nanan
qam qinas pachapa apun
yarqaymanta, yakumanta wañuq wikuñapa
qaqte yawarnin manaña upiay munaq.
Wauqey uyariy
manañas waqay punchauñachu
allpan ñoqanchikpa uqtawan kanqa
paranchiksi qamuchkanña,
chaynas llakinchikpas qamuchkan
qori kausay challwata apamuspa
machu taytanchikuna
qaway pachapi uqtawan tusunampaq.